Yüksek lisans akademik kariyerin ilk basamağı olduğundan yüksek lisans tezinin hazırlanması da büyük önem arz eder. Öğrenci bu konulara fazlasıyla yabancı olduğundan konuyu nasıl belirleyeceeği konusunda fikir sahibi olmadan işe girişir. Bunun sonucu olarak da çoğu kişi konuyu yanlış belirler.

biri kırmızı diğerleri gri yedi kapı

Maalesef Türkiye’de bir yüksek lisans öğrencisinin veya onun tezinin alana katkı sağlaması beklenmez. Bu nedenle yüksek lisans yapmanın tek amacı öğrenciyi akademik hayata veya akademik yazıma hazırlamaktır. Durum bu olunca tezlerin içeriğinden çok şekillerine önem verilir.

Bu sebeplerden, yüksek lisans tez aşamasına geçinçe şunları aklınıın bir köşesinde tutun!

  1. Hazırladığınız tez hiçbir akademisyen tarafından ciddiye alınmayacaktır. Bunun sebebi akademisyenlerin burnunun havada olması değil, yüksek lisans tezlerinin akademik derinlikten yoksun olmasıdır. Öte yandan sakın “nasılsa işe yaramayacak, o zaman karalayayım bir şeyler” diyerek işi savsaklamayın. Siz elinizden gelenin en iyisini yapın, zaten hazırladığınız tez çok da bir işe yaramayacak ama sizi yetiştirecek. Ne demek istediğimi tezi bitirdikten sonra anlayacaksınız.

  2. Amacınız alana katkı sağlamak değil, ele aldığınız konuyu en iyi şekilde sunmak olsun. Ne kadar iyi olursanız olun, başka bir alanda doktora yapmadıysanız yazdığınız tezin alana katkı sağlaması imkansız gibi bir şey.

  3. Danışmanınızın uzmanı olmadığı bir konu seçmeyin. Bir veya iki yıl boyunca üzerine çalışacağınız konuda size en çok yardımcı olacak kişi danışmanınızdır. Danışmanızın çalıştığı konulardan birini seçerseniz takıldığınız yerde birinci elden yardım alabilirsiniz. Özellikle araştırmanın nasıl yapıldığını bilmediğiniz başlangıç aşamasında danışmanınız size can suyu olacak.

  4. Tez konunuzu geniş değil dar seçin. Yüksek lisans öğrencilerinin yaptığı en büyük hatalardan biri bu. İslam’da Falan Şey veya İslam Tarihinde Falan Şey gibi başlıklar, altlarında bir yüksek lisans tezi değil, yıllarca ve bir ekibin ortaya koyabileceği bir çalışma ürünü barındırırlar. Zaten dikkat ederseniz doktora tezlerinin konusu yüksek lisans tezlerine göre çok daha dardır. Bunun sebebi yüksek lisans tezini hazırlamış birinin artık bir nebze de olsa bilgiyle donanmış olması ve bir konu hakkında derinlikli bir çalışma yapmanın ne kadar zor olduğunun farkına varmış olmasıdır. Size tavsiyem, konunuzu dar seçin. Dar seçtikten sonra onu da daraltın ve yazmayı düşündüğünüz tezin sadece bir bölümünü çalışın.

  5. Konuyu seçmeden önce tarama yapın Şaban Öz'ün Araştırma Yöntem ve Teknikleri başlıklı kitabının kapak resmiİlahiyat Fakültesi Tezler Kataloğu‘nndan ve Ulusal Tez Merkezi‘nden alanınızla ilgili tezlere, vakit ayırarak bakın. İlginizi çeken tezleri indirin, bölümlendirmelerini inceleyin.

  6. Kılavuz kitaplardan yardım alın İlahiyat alanı için Şaban Öz’ün Araştırma Yöntem ve Teknikleri kitabını şiddetle tavsiye ederim. Küçük hacimli bir kitap, oradaki yönergeleri uygulamaya çalışırsanız işiniz kolaylaşır. Yol gösterici olması açısından konuyla ilgili yazılmış kitaplar var. Mesela Muzffer Üstdal’ın Başarılı Tezler Nasıl Hazırlanır başlıklı kitabı. Son olarak Oku Okut Yayınları’ndan çıkan, İlahiyat Araştırmalarında Veri Taraması: Veri Tabanları – Kütüphaneler - Atıf Dizinleri başlıklı kitaba bakmanızı tavsiye ederim. Açık erişim olduğundan kendi web sitesinden indirebilirsiniz.

Başarılar dilerim.